Nu is het aan jullie: het belang van leer­lin­gen­feed­back

Dries Billiet is leerkracht wiskunde en wetenschappen op het IVV Sint-Vincentius. Het is eind juni, de examens zijn bijna achter de rug. De leerlingen lopen nog een beetje zenuwachtig rond, maar maken tussendoor ook al plannen voor een klasbarbecue. Het zonnetje schijnt en Dries heeft net een examen afgenomen, een ideaal moment voor een gesprek in de tuin van Vormingscentrum Guislain over feedback vragen aan je leerlingen. 

Nu is het aan jullie 

Dries: “Ik geef nu acht jaar les en vraag al sinds mijn eerste jaar feedback aan mijn leerlingen. Op het einde van het jaar zeg ik tegen hen: ‘Ik heb jullie een heel jaar punten gegeven, nu is het jullie beurt. Als het wat moeilijker loopt met bepaalde klassen, durf ik ook al eens voor de kerstvakantie input te vragen. Soms loopt er iets niet goed in de klas, maar kan je er de vinger niet op leggen. Dan is het nuttig om tussendoor een feedbackmoment te organiseren.”  

Hoe begin je aan zo’n feedbackmoment? Dries baseerde zich op een vragenlijst van Klasse en paste deze aan naar zijn eigen behoeften. Zo merkte hij op dat niet alle leerlingen zijn uitgesproken humor appreciëren. Daarom voegde hij een vraag toe: ‘Heb ik je soms gekwetst met mijn opmerkingen?’ De vragenlijst is door hem gedigitaliseerd en wordt op het einde van het schooljaar in de klas ingevuld. “Uitzonderlijk heb je wel eens een leerling die het niet wil invullen, en die geeft dan mondeling feedback”, vertelt Dries. “Door het feedbackmoment te verplichten en in de les te doen, voorkom je dat enkel de leerlingen met een zeer uitgesproken mening (positief of negatief) aan bod komen. Doordat de vragenlijst anoniem is, vullen ze deze ook redelijk serieus in. Leerlingen vinden het trouwens altijd leuk om even iets anders te doen.” 

Meer structuur 

De vragenlijst is gerangschikt per thema, zoals evalueren, gezag, welbevinden, … Voor Dries is de relatie met de leerlingen het belangrijkste aspect. Hij benadrukt: “Een leerling moet altijd het gevoel hebben dat die bij mij terechtkan. Het maakt dan ook deel uit van onze schoolcultuur om veel in te zetten op het welbevinden van de leerlingen. Maar het inhoudelijke vind ik ook belangrijk: of ze mijn lessen snappen, dat is natuurlijk ook de essentie van mijn job.” Op basis van de feedback die hij per thema krijgt, brengt Dries aanpassingen aan. “Ik heb meer structuur moeten aanbrengen in mijn lessen. Ik ben nogal chaotisch en dat was duidelijk toen ik begon met lesgeven. Door de feedback ben ik mijn lessen anders gaan structureren. Nu wissel ik bijvoorbeeld ook meer af tussen theorie en oefeningen in mijn wiskundelessen, zodat het wat meer gespreid is.” 

Vinger aan de pols 

Om de resultaten van de vragenlijst verder te verduidelijken, gaat Dries in gesprek met zijn leerlingen. Hij komt zelf met voorstellen voor aanpassingen op basis van de feedback en vraagt aan de leerlingen of ze het ermee eens zijn. De resultaten zijn niet altijd eenduidig, geeft Dries toe. “Soms zijn er tegenstrijdige resultaten: iemand schrijft dat ik te streng ben, terwijl een ander schrijft dat ik niet streng genoeg ben. Daaruit blijkt dat het niet zwart-wit is en dat je nooit iedereen tevreden kunt stellen.” Toch zal Dries altijd feedback blijven vragen aan zijn leerlingen. “Het is belangrijk om de vinger aan de pols te houden. Op die manier geef je de leerlingen ook het gevoel dat ze inspraak kunnen geven op een officiële manier. Door feedback te vragen houd je jezelf een spiegel voor en weet je waar je staat. Als je enkel uitgaat van wat je zelf denkt, dan zit je er soms naast. Ik kan het alle leerkrachten aanraden!” 

Zelf aan de slag met feedback? 

De ultieme tip van Dries voor leerkrachten die hun leerlingen inspraak willen geven: vertrek vanuit bestaand materiaal en pas na verloop van tijd een beetje aan. Baseer je op deze bestaande tools: 

• Feedbacktool van de Vlaamse Scholierenkoepel

• Klasse: geef punten aan je leraar