De elektrische connectie

Christophe van HTISA bespreekt uitdagingen en kansen in het beroepsonderwijs. Een goede band met zijn leerlingen is essentieel.

Christophe De Smedt studeerde 20 jaar geleden af als leerling in het beroepsgericht onderwijs aan Hoger Technisch Instituut Sint-Antonius. Vandaag is hij er zelf leerkracht elektriciteit in de eerste en tweede graad. Het contact met de leerlingen trok hem over de streep. “Ik heb verschillende jobs gedaan, van mechanicus tot vertegenwoordiger. Maar ik was het beu om een nummer te zijn. Als leerkracht voel ik me weer mens.”

Het cliché zegt dat lesgeven in het beroepsgericht onderwijs hard is. Klopt dat ook?

Dat klopt, het loopt niet altijd van een leien dakje. Maar bij deze jongens weet je wel direct waar je staat. Als er een probleem is, laten ze het altijd merken. Bovendien wordt er niet achter je rug geroddeld, waardoor je onmiddellijk kan reageren. Het klasmanagement is een uitdaging, maar dat is in alle richtingen zo denk ik. Zowel leerlingen als leerkrachten zoeken elk jaar opnieuw hun plaats. Maar als je vanaf het begin de verwachtingen duidelijk stelt, dan lukt dat perfect.

Een tweede moeilijkheid is dat je enorm veel moet differentiëren in de klas. Sommige anderstalige nieuwkomers stromen na één jaar OKAN door naar het voltijds onderwijs. Die jongens of meisjes zijn heel gemotiveerd, maar de taal vormt een grote barrière. Zeker wanneer ze in de tweede graad terechtkomen: de termen worden veel specifieker, het tempo gaat omhoog en er wordt verder gebouwd op wat ze in de eerste graad geleerd hebben. Gelukkig hebben we hier op school heel veel begeleiding voor die leerlingen waaronder pluslessen, huiswerkklassen en taalondersteuning.

Een laatste uitdaging hier op school is de infrastructuur. We zitten met heel oude gebouwen en verouderd materiaal, niet ideaal voor praktijkvakken. Gelukkig hebben we groen licht gekregen voor een nieuwe campus, daar kijken we enorm naar uit.

Wat doe je om ervoor te zorgen dat jouw leerlingen gemotiveerd zijn of blijven?

Proberen in de leefwereld van de kinderen te staan. Afstappen van de klassieke machtsverhouding leerling-leerkracht, en echt samenwerken met de leerlingen. Ook laat ik veel uit de jongeren zelf komen en speel ik in op wat zij interessant vinden. Een extra voordeel is dat je daar als leerkracht ook een stuk jonger door blijft. Dat vinden ze wel tof, zeker hier op school. Ik heb het geluk dat ik les mag geven op een school waar ik zelf ooit leerling was en afgestudeerd ben. Dat schept onmiddellijk een band met de jongens. Ik ben ook heel gemakkelijk bereikbaar voor de leerlingen. Ze weten dat ze voor zowel schoolzaken als privézaken bij mij terechtkunnen.

Sommige leerlingen hebben extra uitdaging nodig in de les. Om ervoor te zorgen dat ze zich niet beginnen te vervelen, geef ik hen een nuttige taak. Zij mogen dan bijvoorbeeld werfleider zijn en de taken verdelen. Op het einde van de les geven ze ook punten. Zeer opvallend: die punten liggen heel dicht bij de punten die ik zelf geef. Dit laat leerlingen zien dat wij, leerkrachten, op dezelfde manier werken als zij. Door hen een beetje extra verantwoordelijkheid en uitdaging te geven, bouw je respect op.

Welke vaardigheden heeft een goede stielman nodig?

Technische kennis is belangrijk, maar ze hebben vooral heel veel vaardigheden nodig. Je moet in elke situatie met mensen kunnen omgaan, het is niet altijd rozengeur en maneschijn. Je moet ook onder druk kunnen werken en samenwerken met mensen die jou niet liggen. Die competenties proberen we hier ook mee te geven door niet altijd dezelfde personen bij elkaar te zetten, maar iedereen te laten samenwerken. In onze nieuwe school zou ik ook willen proberen om vakoverschrijdend te werken met leerlingen die niet in de technische sector staan, omdat onze maatschappij ook op die manier functioneert.

Hoe bouw je de brug tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt?

Met mijn leerlingen uit de tweede graad gaan we soms elektriciteitswerken uitvoeren in de sportschool van twee collega’s in de Brugse Poort. Voor de jongens is het een heel leuke ervaring om eens buiten het klaslokaal te werken en iets te installeren dat dagelijks gebruikt wordt. In de hogere graden werkt onze school vaak samen met bedrijven voor onder andere stages en werkplekleren. Het voordeel daarvan is dat leerlingen zien hoe het er echt aan toe gaat op de arbeidsmarkt. Te laat komen, je materiaal niet bij hebben, …, daar word je onmiddellijk op afgestraft. In de bedrijven komen leerlingen in aanraking met de modernste technieken, die wij hier op school niet kunnen aanbieden. Ik ben dankbaar dat bedrijven tijd willen vrijmaken om met onze jongens aan de slag te gaan. Het eist een inspanning van zowel de school als het bedrijf, maar het brengt sowieso op.

Wil je nog iets kwijt?

De maatschappij zou meer moeten stilstaan bij het feit dat veel van de producten die we dagelijks gebruiken, gemaakt zijn door vakmensen die een beroepsrichting gevolgd hebben. Het is dankzij hun inzet en hun inspanning dat die materialen kwalitatief gemaakt zijn en lang meegaan, waardoor wij alle luxe kunnen ervaren die er is.

Dit artikel afdrukken?

Vond je dit een leuk artikel? Wil je het graag op papier? Dat kan!

Klik hier om een printversie te openen PDF (1.11 MB)