De kloof dichten in Gent, Tech­no­lo­gie­hoofd­stad

Naar aanleiding van Internationale Vrouwendag plaatsen we opnieuw enkele vrouwen in de tech-scene in het voetlicht. Niet om quota te behalen, niet om ervoor te zorgen dat mannen wat meer de deur openhouden (letterlijk en figuurlijk), maar vooral om te tonen wat voor straffe Gentse rolmodellen we hebben.

Dit jaar spraken we met Liesbeth Ceelen, CEO van BioLizard, en Kim De Nolf, CEO van QustomDot. Beide vrouwen kwamen naar Gent voor hun studies en zijn – zoals velen – ‘blijven plakken’. We hadden het over Biotech, Healthtech en Digital Tech, maar we polsten ook even naar hun ervaringen als vrouwen in een wereld waar mannen toch nog vooral de plak zwaaien.

We ontmoeten elkaar in MeetDistrict, vlak naast het grasveld. De analogie is treffend: net zoals de voetbalspelers telkens de grasmat oplopen, lopen deze vrouwen telkens de “Tech-arena” op. Alhoewel: “Wat wij doen, is echt niet zo bijzonder, hoor,” zegt Kim. “Waarom zouden onze realisaties zo sterk verschillen van wat mannen doen?”

Beide vrouwen hebben namelijk al een mooi palmares opgebouwd. Liesbeth voltooide haar opleiding en doctoraat aan de Faculteit Diergeneeskunde aan Universiteit Gent, een instituut dat al voor het zesde jaar op rij bovenaan de Shanghai Index prijkt. Daarna stapte ze de bedrijfswereld in, om uiteindelijk meer in de start- en scale-up omgeving te belanden. Via haar netwerk kwam ze in contact met Wim Van Criekinge, een van de oprichters van BioLizard. Geleidelijk aan is ze doorgegroeid tot CEO van het bedrijf.

Kim is afgestudeerd als Master in de Chemie en deed daarna een doctoraat in de nanochemie, specifiek over kwantum dots. Toen ze samen met de 2 medeoprichters tot het besef kwam dat er een pak IP ontwikkeld was binnen de onderzoeksgroep, zeiden ze al lachend tegen elkaar dat ze er wel een bedrijf mee konden oprichten. En zo geschiede.

Dynamische groei 

QustomDot werd 4 jaar geleden opgericht als spin-off van Universiteit Gent. Ze maken inkten voor kwantum dots, nanomaterialen die gebruikt worden in verschillende toepassingen. De deeltjes absorberen licht en sturen dat weer uit op een andere golflengte. “In het begin moesten we onze prof toch sterk overtuigen om een spin-off op te richten,” zegt Kim daarover. “Na een valorisatieproject bleek gelukkig dat er een echte afzetmarkt voor bestond en waren we vertrokken.” Op 4 jaar tijd gingen ze van 3 naar 18 medewerkers, een sterke groei dus.

“De meeste van onze medewerkers werken in R&D. We gebruiken voornamelijk de rode en groene kwantumdeeltjes, want de combinatie van blauw licht met rood en groen geeft wit licht. Op die manier kunnen we alle kleuren maken die nodig zijn in een display. Dat kan gaan van TV-schermen tot schermen van smartwatches, smartphones en zelfs de nieuwste AppleVision Pro. Dankzij de toevoeging van die kwantum dot inkt kunnen we het energieverbruik van die schermen aanzienlijk terugschroeven. Het productieproces is ook veel eenvoudiger met onze materialen.”

Het zijn vooral de producenten van LED-technologie die komen aankloppen. “De bedrijven die LED-lichten maken leveren op hun beurt aan de panel-makers die het paneel maken voor het display. Daarna wordt het paneel geïntegreerd in verschillende soorten toestellen. Dat hoeft trouwens niet enkel voor vrijetijdstoepassingen te zijn, ook bij medische beeldvorming is het van belang dat je een goed scherm ter beschikking hebt.”

BioLizard specialiseert zich in bio-informatica, Ai en software-engineering voor biotech, farma en diagnostische bedrijven. “Je krijgt immens veel data,” zegt Liesbeth,  “tijdens de drug discovery, waarbij je op zoek gaat naar de juiste moleculen voor de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen (de vroegste fase), en ook in de preklinische fase. Jammer genoeg werden die data niet altijd ten volle benut. Nu hebben bedrijven, meer en meer, een data-gedreven strategie. Dat is logisch, want dankzij data kan je leren waarom het fout gaat. Op die manier kan je je proces optimaliseren en in het labo bijsturen. Onze slogan is niet voor niks “getting actionable insights”: inzichten verwerven die je ook kan toepassen. Hoe meer je vertrekt vanuit data, hoe beter je proces zal verlopen om tot een geneesmiddel te komen. Dat komt de doeltreffendheid alleen maar ten goede.”

Ondertussen heeft BioLizard kantoren in Gent, Amsterdam, Boston en Lausanne en er werken zo’n 50 mensen. “Doordat we die gespecialiseerde biologische kennis hebben, kunnen we een echte meerwaarde leveren. We kunnen goed inschatten welke data we als input kunnen gebruiken en welke niet. Als we met veel of complexe data werken, schakelen we nu ook AI in. Het is die combinatie die belangrijk is: AI laat ons toe de data beter te capteren en te vertalen zodat mensen deze makkelijker kunnen interpreteren. Datamanagement kan de job enkel efficiënter en begrijpelijker maken.”

Het traject van onderzoek naar oprichting van je eigen bedrijf

Maar hoe zet je nu de stap van onderzoek naar een eigen bedrijf? “Dat is niet zo evident,” geeft Kim toe. “Het is niet alsof je tijdens je opleiding bepaalde handvaten aangereikt krijgt. Ondertussen is er in de richting Chemie nu wel een keuzevak ‘Entrepreneurship’, maar de mogelijkheid van een eigen bedrijf wordt te weinig besproken met de studenten. Meer en meer wordt er nu richting industrialisatie geduwd en moet het onderzoek een bepaalde toepassing hebben. Ik ben echt voorstander van basisonderzoek aan de universiteiten. Want het is dat fundamenteel onderzoek waar wij op zullen steunen binnen 20 jaar.”

“Het is inderdaad zo dat de stap van wetenschappelijk onderzoek naar valorisatie bijzonder groot is. Wij hebben dat in het begin alleszins onderschat, ik geef dat toe. Eens we gestart waren, heeft het langer geduurd voordat we een eerste product hadden. Maar we wisten dat op voorhand. Als je van de universiteit komt, vertrek je van die technologie en zoek je daar een toepassing voor. De meeste ondernemers zien een probleem in de industrie en zoeken een oplossing. Wij moesten nog een markt vinden en aanboren. Dus je moet veel extra stappen zetten en veel mensen overtuigen in het begin. Gelukkig werden wij goed ondersteund door onze investeerders.”

“Er is echter ook een groot voordeel, om als wetenschapper ondernemer te worden. Je leert namelijk om een hypothese te vormen en die dan af te toetsen via een test. Uit die test krijg je bepaalde resultaten die je kan analyseren. Op basis van die analyse moet je kijken of de hypothese bijgesteld moet worden. Ondernemen is niks anders dan dat: een experiment. Zeker in die eerste fase, waarbij je de product-market fit moet bepalen.”

Het pad effenen voor meisjes in STEM-richtingen en ondernemerschap

Over voor- en nadelen gesproken, kunnen we gender nog beschouwen als een groot struikelblok? “Ondertussen heb ik geleerd dat het vooral afhangt van hoe je jezelf opstelt,” zegt Liesbeth hierover. “Je mag gerust tonen dat je sterk in je schoenen staat. Daarvoor moet je niet altijd super zelfzeker zijn, voor alle duidelijkheid. Maar je moet het wel uitstralen, want het gaat vooral over perceptie. Ik moet nu wel zeggen, vandaag de dag valt dat allemaal nogal mee. Er is een grotere appreciatie voor vrouwen. Ik merk dat ook bij onze mannelijke investeerders.”

“Je ziet wel dat veel mensen daar specifiek commentaar op geven,” zegt Kim. “Dat het toch wel straf is, dat je doet wat je doet als vrouw (lacht). Daarom vind ik een concept als de Internationale Vrouwendag toch nog relevant. Het is belangrijk dat wij het pad effenen voor de meisjes en vrouwen die na ons komen. Hoe meer vrouwen je in meer technische bedrijven ziet, hoe ‘normaler’ het wordt. Ik vind dat jonge meisjes nog te weinig in aanraking komen met technische beroepen of STEM-richtingen. Zo kunnen ze een mogelijke passie niet of onvoldoende ontdekken. Daarom geef ik jaarlijks een gastcollege over ondernemerschap in de Master Chemie. Ik ga ook langs op de ‘Droomdagen’ in het middelbaar, omdat ik het zo belangrijk vind om te tonen wat je kan doen met bepaalde studierichtingen.”

Liesbeth is het daar helemaal mee eens. “Onlangs was er de nieuwe editie van ‘Da’s Geniaal!’, waar 3 generaties vrouwen samengebracht worden om elkaar te inspireren. We zijn partner van dat initiatief en hebben op die dag ook STEM aangeprezen bij jonge meisjes van rond de 14 jaar. Er waren ook meisjes met een andere achtergrond en ik was toch wel verbaasd om van sommige meisjes te horen welk beeld ze hebben of voorgeschoteld krijgen over een carrière. Mijn boodschap die dag was echt: ja, als vrouw kan je ook iets bereiken. Ze willen daar ook wel eens horen dat je een succesvolle carrière kan combineren met een gezin. Dat is een kwestie van keuzes maken, inderdaad, en een goede balans te vinden. Soms boet je in aan vrije tijd en slaap, maar aan de andere kant heeft dat voor je kinderen ook voordelen. Zo leren ze wat meer zelfstandig te zijn. Elk nadeel heeft zo een voordeel. Dus het kan zeker. Maar je moet uiteraard ook wel de juiste kansen krijgen, denk ik.”

Lawaai maken voor een betere toekomst

Liesbeth maakte bijna 2 jaar geleden de keuze om een MBA via Vlerick Business School te volgen en mocht daarvoor ook een ‘Scaling Up Your Venture’-programma volgen bij Haas Business School, in Sillicon Valley. “Ik heb daar bijzonder veel geleerd,” zegt ze daarover. “Maar ik heb vooral ook gehoord hoeveel lawaai ze maken, hoe ze aan het ‘stoefen’ waren over hoe sterk ze zijn in biotech. Ik moest vaak denken dat we die punten die ze aanhaalden in Gent ook al hebben en eigenlijk niet moeten onderdoen. Ik vind wel dat we in Gent, België en bij uitbreiding Europa wel meer moeten investeren in biotech en innovatie, want daar heeft de VS een duidelijke voorsprong opgebouwd. Toen ik terugkwam heb ik dan ook gezegd aan het team dat we meer mogen durven. We blijven te vaak te nuchter over de straffe dingen die we doen. Ik denk dat we hier best wat luider mogen roepen dat wij de Biotech Valley zijn.”

Kim wil best ook wel wat lawaai maken, want sommige dingen kunnen toch nog beter. “Ondernemers moeten durven falen, want alleen daaruit kan je leren. Ik denk dat vrouwen dat nog net iets meer mogen horen dan mannen. We zijn wat te terughoudend, vrees ik. Bovendien zou ik heel graag wat meer vrouwen in het VC-landschap zien. Voor alle duidelijkheid: ik ben geen voorstander van een quota voor vrouwen binnen bepaalde programma’s of bedrijven. Als vrouw wil je ook erkenning op basis van wat je verwezenlijkt, niet omdat er een bepaald percentage moet behaald worden. Het is niet moedig dat we dit doen als vrouw, het is moedig dat we dit doen als persoon, ongeacht je gender.”