Voorstellen van burgers

Waar gaat het over?

Inwoners van Gent kunnen zelf vragen en voorstellen over het beleid en de dienstverlening van Stad of OCMW Gent op de agenda van de gemeenteraad laten opnemen. En ze mogen dit voorstel toelichten tijdens een commissie en de gemeenteraad. Met een voorstel van burgers willen de indieners een breed maatschappelijk debat over de vraag of het voorstel uitlokken.

Wat zijn de voorwaarden?

• De initiatiefnemers dienen het voorstel in aan de hand van het formulier dat je op deze webpagina vindt. Ze motiveren het voorstel op dat formulier, of in een bijgevoegde nota.
• Ten minste 1.000 inwoners (personen met hun domicilie in Gent) ouder dan 16 jaar moeten het voorstel van burgers steunen. Je vindt op deze webpagina een sjabloon voor zo'n petitielijst. Daarop staat:
  • de beschrijving van het voorstel én
  • de naam, voornamen, geboortedatum, woonplaats en handtekening van iedereen die het voorstel steunt.
• De initiatiefnemers kunnen ook andere stukken toevoegen aan het voorstel om de gemeenteraad te informeren.
• Stuur het formulier, de petitielijsten en eventueel bijkomende stukken op naar Stad Gent, t.a.v. het college van burgemeester en schepenen. Of geef deze af aan de balie van het stadhuis tegen ontvangstbewijs.

Hoeveel kost het?

Een voorstel van burgers indienen is gratis.

Wat heb ik nodig?

Een voorstel van burgers kan pas aan bod komen op de gemeenteraad als je de handtekeningen hebt verzameld van minstens 1.000 inwoners van Gent ouder dan 16 jaar. 

Welke stappen zijn er?

Inwoners kunnen vooraf advies vragen

Voorafgaand aan het verzamelen van de handtekeningen, en dus voor het officieel indienen van een burgervoorstel, kunnen inwoners hun vraag of voorstel vrijblijvend voorleggen aan de voorzitter van de gemeenteraad. Stel je vraag via: voorzitter.gemeenteraad@stad.gent.

De voorzitter geeft dan een (niet-bindend) advies omtrent de bevoegdheid van de raad over de voorliggende vraag of voorstel.

Dit voorafgaand advies is niet verplicht. Maar het kan initiatiefnemers helpen om hun voorstel concreet en correct te formuleren. 

Voorzitter onderzoekt de ontvankelijkheid en bevoegdheid

Na ontvangst van het formulier en de petitielijsten, staat de voorzitter van de gemeenteraad - samen met enkele diensten - in voor de beoordeling van de ontvankelijkheid en bevoegdheid van het voorstel van burgers.

Als het voorstel niet ontvankelijk is (bv. omdat er te weinig geldige handtekeningen zijn), of de gemeente- of OCMW-raad niet bevoegd is, brengt de voorzitter de initiatiefnemers hiervan op de hoogte. Het verzoek blijft verder zonder gevolg.

Als het voorstel ontvankelijk is, én de gemeenteraad of de raad voor maatschappelijk welzijn (OCMW-raad) is bevoegd, dan bereidt de voorzitter in samenwerking met de bevoegde diensten de agendering en bespreking op de inhoudelijk bevoegde commissie en gemeenteraad voor. De voorzitter brengt de initiatiefnemers hiervan uiteraard op de hoogte.

Bespreking op de commissie

Het burgervoorstel wordt eerst op de bevoegde gemeenteraadscommissie besproken.

Indieners van een voorstel krijgen de kans om op de commissie hun voorstel toe te lichten (gedurende maximaal 15 minuten). Daarna volgt een dialoog tussen de indieners, de commissieleden, de aanwezige leden van het college, medewerkers van de stad en deskundigen. De indieners antwoorden op vragen van de raadsleden en kunnen ook zelf vragen stellen. Voorstellen kunnen ook getoetst worden op hun haalbaarheid en de actieruimte van het stadsbestuur kan worden bepaald (wat kan de Stad zelf doen en wat valt buiten de bevoegdheden).

Indien verdere bespreking of voorbereiding in de commissie nodig is dan wordt het voorstel nogmaals op de commissie geagendeerd, vooraleer het naar de raad gaat. De commissie beslist hierover, op advies van de commissievoorzitter en voorzitter van de raad.

Bespreking op de gemeenteraad

Na de bespreking in de commissie wordt het voorstel doorverwezen naar de zitting van de gemeenteraad. De indiener krijgt ook daar de kans om het voorstel toe te lichten (gedurende maximum 15 minuten). Daarna zal de voorzitter van de commissie waarop het voorstel werd besproken, de werkzaamheden en bevindingen van de commissie toelichten. De gemeenteraadsleden gaan vervolgens in debat over het burgervoorstel.

Na de tussenkomsten van het college en de raadsleden, krijgen de indieners het laatste woord voor een slotbeschouwing (van maximum 5 minuten).

Na dit debat beslist de gemeenteraad:

• om te stemmen over het ingediende voorstel;
• ofwel om het punt door te verwijzen naar de volgende gemeenteraad en commissie, met het oog op de verdere behandeling.

Zijn er uitzonderingen?

• De eerste zes maanden en het laatste jaar van de legislatuur kunnen er geen voorstellen van burgers worden ingediend.
  • Dit betekent concreet dat je ten vroegste op 1 juli 2025 terug een burgervoorstel kan indienen. (Je kan vooraf wel al handtekeningen verzamelen.)
• Per commissie en per gemeenteraad kan er slechts één burgervoorstel worden geagendeerd en behandeld. 
• In juni en december kunnen geen voorstellen van burgers worden geagendeerd, omdat het budget dan wordt besproken.
• Als het burgervoorstel een vraag of voorstel opwerpt die eerder al aan bod kwam en geen essentieel nieuw element aanbrengt, kan de voorzitter van de gemeenteraad hier naar verwijzen en beslissen het burgervoorstel niet ten gronde te behandelen op de commissie en raad. 

Regelgeving