Kli­maat­ver­an­de­ring: hoe goed past Gent zich aan?

In de blogreeks ‘In de ban van het klimaatplan’ kloppen we aan bij verschillende Gentenaars, organisaties, adviesraden of bedrijven. We vragen naar hun mening over het nieuwe klimaatplan 2020-2025 van de Stad. Ontdek alle artikels onderaan deze pagina.

De verandering van het klimaat maakt Gent vatbaar voor meer hittegolven, extremere neerslag en langere periodes van droogte. Daarom zetten we sterk in op ‘klimaatadaptatie’: de stad zo inrichten dat we bestand zijn tegen deze gevolgen.

In deze blogpost polsen we bij Eva Peeters of we dit goed aanpakken in het nieuwe klimaatplan. Als coördinator bij Greentrack Gent bouwt ze mee aan een netwerk van culturele organisaties die duurzamer willen worden. Meer dan 50 Gentse verenigingen bundelen hun krachten om de ecologische voetafdruk van de cultuursector te verkleinen, door bijvoorbeeld hun gebouwen energiezuiniger te maken en herbruikbare bekers in te voeren op evenementen. Duurzaamheid ligt Eva met andere woorden nauw aan het hart.
 

5 vragen over klimaatadaptatie in Gent

Hoe ervaar je de klimaatverandering in je eigen omgeving?

“Het heftigste vind ik de bomen. Ik zie elke zomer beuken en andere bomen zuchten onder de droogte. Verder werd ons huis veel te warm tijdens de voorbije hete zomers en komt het jaagpad onder de spoorwegbrug hier helemaal onder water te staan als het veel regent.”

Met meer groen en minder verharde gronden zorgen we dat het in de stad koeler wordt en regenwater makkelijker weg kan. Vind je dat daar voldoende aandacht aan wordt besteed in het nieuwe klimaatplan?

“Ik heb het gevoel dat klimaatadaptatie hier echt serieus genomen wordt. In het plan staan veel structurele maatregelen, die ongetwijfeld voor verandering zullen zorgen. Een percentage van de grond ontharden, zoals gezegd, maar ook waterlopen openleggen en meer inzetten op groendaken, geveltuinen en voortuinen. Een stad met echte groene corridors en veel water, zodat je bijna door één groot park wandelt ... Wie wil dat nu niet?”

“Het is ook positief dat het verhaal rond klimaatadaptatie zich de komende jaren nog verder zal verspreiden binnen de stadsdiensten en bij de partners van de Stad. Het zou echt bij iedereen in het bloed moeten zitten, zodat alle spelers binnen de stad geprikkeld worden om na te denken over mogelijke oplossingen. Of het nu een initiatief vanuit een school is, vanuit een groep burgers of vanuit een gebouwbeheerder ... Klimaatadaptatie is iets van iedereen samen.”

Zijn de Gentenaars volgens jou al voldoende mee in het verhaal van klimaatadaptatie?

“Ik denk dat we vooral de natuur opnieuw moeten leren waarderen. Het gebeurt nog veel te vaak dat een terrein verkocht en het groen verwijderd wordt. Mensen zijn niet van slechte wil, maar ze weten vaak niet dat het jaren duurt voor een struik of boom zo groot en stevig wordt. Mochten we weer meer plantenkennis hebben, zouden we vaker rondom het groen bouwen of het tenminste als een waardevol element zien.”

“Ook rond het bewustzijn over regenwater is er nog werk aan de winkel. Niet iedereen beseft dat het ter plekke de grond in moet. Elke druppel die op beton valt, is gewoon weg. We zijn in onze stedelijke context afgeschermd geraakt van het grotere, omliggende landschap waar onze stad zich in bevindt. Zo vergeten we soms dat Gent in een vallei ligt, wat vaak voor problemen zorgt bij hevige neerslag. Ook daar moeten we extra rekening mee houden wanneer we bijvoorbeeld huizen bouwen.”

Wat kan de Stad Gent nog doen om mensen meer te betrekken?

“We hebben ongetwijfeld nood aan meer verhalen over vergroening. Om het perspectief te veranderen, moeten mensen het echt voelen. Het moet door hun lijf gegaan zijn. Verhalen zijn daarvoor hét middel bij uitstek.”

“We kunnen ook nog een hoop inspiratie gebruiken. Ik zou het bijvoorbeeld niet erg vinden om mijn tuin één zaterdag in de maand open te stellen voor bezoekers. Vroeger lag hier een braakliggend terrein, maar na tien jaar heb ik nu een tuin vol struiken en bomen en geneeskrachtige kruiden. Samen met de Geveltuinbrigade hebben we hier met zes buren geveltuinen aangelegd. We hebben zo’n rijkdom aan mooie en verborgen tuinen in de stad, waarmee we elkaar zouden kunnen inspireren. Dat zou ik fantastisch vinden.”

Op welke manier kan de cultuursector bijdragen?

“Dat is een dubbel verhaal, want veel grond om te ontharden hebben de cultuurhuizen niet. Of ze kunnen niet zomaar een groendak aanleggen omdat ze geen eigenaar zijn van het gebouw. Hun bijdrage aan klimaatadaptatie ligt volgens mij in wat ze samen kunnen doen met andere spelers in hun wijk of hun gemeenschap. Ik denk dat het vooral ook belangrijk is dat ze verstaan wat klimaatadaptatie is en trots durven te zijn op wat ze wél verwezenlijken. Je moet kunnen zeggen: dit hebben we gedaan en dat kunnen we nu nog niet doen. Wie weet valt er zelfs een oplossing uit de bus als je zo naar buiten komt.”

“Waar kunst ook een rol in kan spelen, is in het verbeelden en in het prikkelen om op verschillende manieren naar klimaatuitdagingen te kijken. Het zou echt een meerwaarde zijn mochten er naast ingenieurs ook kunstenaars betrokken worden bij projecten rond klimaatadaptatie. Hoe ze naar uitdagingen kijken en ermee omgaan, wakkert vaak de verbeelding en het creatieve denken aan van de mensen met wie ze werken. Hun eigen verbeelding kan een bijzondere aanvulling zijn op de meer technische plannen. In Göteborg hebben ze bijvoorbeeld een regenambtenaar, een kunstenaar die neerslag omtovert in een voordeel. Hij legde er onder andere speciale speelpleinen aan, waar kinderen naar hartenlust met regenwater kunnen spelen.”

“Of waarom studenten van het KASK geen klimaatkleren laten ontwerpen, waarmee je je beter kan wapenen tegen het weer? Of architecten klimaatrobuuste wijken in Gent te laten uittekenen? Kijk, dat is het leuke aan klimaatadaptatie: het creëert oneindig veel nieuwe mogelijkheden.”

Tegen 2030 wil Gent bestand zijn tegen de gevolgen van de klimaatverandering door de stad anders in te richten. Meer weten? Lees alles over de klimaatambities van de Stad Gent.